این روزها با افزایش نرخ تورم و شرایط اقتصادی ناپایدار، بسیاری از افراد به دنبال راهی برای افزایش یا حفظ سرمایه خود هستند؛ اما سرمایهگذاری چیست؟ چه روشهایی برای سرمایهگذاری مناسبتر است؟ ما در این مطلب قصد داریم درباره ماهیت سرمایه و روشهای سرمایهگذاری با شما بیشتر صحبت کنیم و به بررسی برخی از فاکتورهای مهم در سرمایهگذاری بپردازیم. اگر به این مباحث علاقمندید و دوست دارید نکات جدیدی را درباره سرمایهگذاری بیاموزید؛ با ما همراه شوید.
سرمایه چیست؟
اولین قدم برای انتخاب بهترین روش سرمایهگذاری، آشنایی با مفهوم سرمایه است. همه شما تا به حال بارها این کلمه را شنیدهاید و حتی از آن در مکالمات خود با دیگران استفاده کردهاید؛ اما تعریف دقیق سرمایه چیست؟
سرمایه را میتوان یک اصطلاح بسیار ساده و البته گسترده دانست که برای هر نوع دارایی نقدی و غیرنقدی استفاده میشود. برای مثال وجه نقد، سپرده بانکی، خانه، زمین، تجهیزات یک کارگاه و مواردی از این قبیل همه به نوعی سرمایه به حساب میآیند.
سرمایهگذاری چیست؟
در علم اقتصاد یک تعریف مشخص برای سرمایهگذاری وجود دارد. به تخصیص منابع مالی به یک یا تعدادی دارایی با هدف یا امید به دست آوردن منابعی با ارزش بیشتر در آینده سرمایهگذاری میگویند. سرمایهگذاری میتواند خرید و فروش ملک باشد یا خرید سهام و ارزهای خارجی. هر کسی در طول زندگی بر روی داراییهای خاصی سرمایهگذاری میکند.
این سرمایهگذاری میتواند به شکل مستقیم یا غیرمستقیم باشد. در واقع انسانها در طول زندگی همیشه به دنبال به دست آوردن رفاه و آسایش بیشتر هستند و سرمایهگذاری میتواند یکی از بهترین راهها برای رسیدن به این هدف باشد. با این حال باید در نظر داشته باشید که سرمایهگذاری همیشه موفقیتآمیز نخواهد بود و هر نوع سرمایهگذاری با مقداری ریسک همراه است.
همانطور که در تعریف سرمایهگذاری گفتیم؛ ما به امید به دست آوردن منابعی با ارزشتر از آنچه اکنون داریم سرمایهگذاری را انجام میدهیم؛ بنابراین کاملاً طبیعی است که گاهی اوقات نتوانیم از سرمایهگذاری خود آن نتیجهای را که تصور میکردیم به دست بیاوریم. سرمایهگذاری مالی میتواند در زمینههای مختلفی انجام شود. با این حال برای کسب درآمد بیشتر از طریق سرمایهگذاری باید برخی از اصول سرمایهگذاری و همینطور بازارهای مالی مختلف را به خوبی بشناسید.
مزایای سرمایهگذاری چیست؟
همه ما در طول زندگی به این مسئله فکر کردهایم که بهتر است به جز درآمدی که از شغلمان داریم، راه دیگری هم برای کسب درآمد بیشتر پیدا کنیم. سرمایهگذاری در بازارهای مختلف مانند ارز و سکه یکی از روشهایی است که میتواند به شما در کسب منابع مالی بیشتر کمک کند؛ اما سرمایهگذاری فقط محدود به سکه و ارز نمیشود.
در واقع هدف از سرمایهگذاری استفاده بهینه از سرمایه و افزایش داراییها است. با این حال همه ما به خوبی از این موضوع آگاهیم که در کشور ما سرمایهگذاری از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است. با توجه به افزایش بیسابقه نرخ تورم، همه افراد به دنبال راهی برای حفظ سرمایههای خود هستند. از طرفی برخی دیگر برای پیشرفت مالی و به دست آوردن آرامش بیشتر در سنین کهنسالی به دنبال راهی مطمئن و کم ریسک برای سرمایهگذاری هستند.
از جمله مزایای سرمایهگذاری میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- با سرمایهگذاری آسیب کمتری از تورم خواهید دید.
- سرمایهگذاری میتواند رفاه و آسایش برای شما به ارمغان بیاورید.
- با سرمایهگذاری میتوانید به بسیاری از اهداف مالی خود در آینده برسید.
- سرمایهگذاری بهترین روش برای حفظ و افزایش داراییهایتان است.
با توجه به تب و تاب مردم برای حفظ سرمایه ممکن است تصمیمهای احساسی و غیرمنطقی باعث از دست رفتن سرمایهتان شود؛ بنابراین ما به شما پیشنهاد میکنیم بدون شناخت کافی در بازارهای مختلف سرمایهگذاری نکنید. شناخت بازار اولین قدم برای سرمایهگذاری مطمئن و سودآور است.
روشهای سرمایهگذاری از نظر زمانی
روشهای سرمایهگذاری را میتوان بر اساس معیارهای مختلفی تقسیمبندی کرد. یکی از معیارهایی که میتواند در تصمیمگیری افراد برای سرمایهگذاری نقش زیادی داشته باشد، سرمایهگذاری از نظر زمانی است که شما ممکن است به نتیجه دلخواهتان برسید. سرمایهگذاری از نظر زمانی به سه دسته سرمایهگذاری کوتاه مدت، بلند مدت و میان مدت تقسیم میشود.
سرمایهگذاری بلند مدت
همانطور که میتوانید حدس بزنید؛ در سرمایهگذاری بلندمدت هدف کسب سود بیشتر در زمانی طولانیتر است. افرادی که تمایل به سرمایهگذاری بلند مدت دارند باید یک ویژگی مهم داشته باشند. این ویژگی چیزی جز صبر و تحمل و بیاعتنایی به نوسانات بازار در کوتاه مدت نیست.
با این حال سرمایهگذاری بلند مدت نیز به درک و شناخت دقیق بازار نیاز دارد. بازدهی بازارهای مالی در بلند مدت تفاوت بسیار زیادی با بازدهی آنها در کوتاه مدت و میان مدت دارد. افرادی که قصد سرمایهگذاری بلند مدت دارند باید از دانش و تجربه افراد متخصص در این زمینه استفاده کنند.
بگذارید با یک مثال ساده اهمیت انتخاب بازار را برای سرمایهگذاری در بلندمدت برایتان توضیح دهیم. اگر نگاهی به رشد بازارهای مالی مختلف در سالهای 1390 تا 1400 بیندازید به خوبی متوجه خواهید شد که بازدهی بازار بورس به مراتب بالاتر از بازار طلا بوده است.
همچنین بازار سرمایهگذاری در خودرو نیز سوددهی بسیار کمتری نسبت به بازار بورس در همین بازه زمانی داشته است. اگر چه که در طی این سالها بازار طلا، خودرو و حتی بازار بورس شاهد نوسانات زیادی بودهاند. با این حال با نگاهی به آمار و ارقام میتوان فهمید که سرمایهگذاری بلند مدت در بازار بورس برای افرادی که در اوایل سال نود تصمیم به سرمایهگذاری بلند مدت گرفتهاند، بسیار سودآورتر از بازارهای دیگر بوده است.
سرمایهگذاری میان مدت
افرادی علاقمند به سرمایهگذاری میانمدت هستند که میخواهند در بازه زمانی چند ماهه تا دو ساله شاهد بازدهی سرمایهگذاری خود باشند و از سودی که به دست آوردهاند استفاده کنند. بسیاری از اقتصاددانان معتقدند که ریسک سرمایهگذاری میان مدت از سرمایهگذاری کوتاه مدت کمتر است.
همچنین شما با شناخت کمی از بازاری که قصد سرمایهگذاری میان مدت در آن را دارید میتوانید به نتایج خوبی دست پیدا کنید. برای مثال سرمایهگذاری در حسابهای بانکی، خرید و فروش سهام و مواردی از این قبیل جزو سرمایهگذاریهای میان مدت هستند.
سرمایهگذاری کوتاه مدت
افرادی وارد سرمایهگذاری کوتاه مدت میشوند که میخواهند در کمترین زمان ممکن سود خوبی از سرمایهگذاری خود به دست بیاورند. البته که باید در نظر داشته باشید سرمایهگذاری کوتاه مدت ریسک بسیار زیادی دارد و اگر شناخت کافی از بازاری که بر روی آن سرمایهگذاری میکنید نداشته باشید، احتمال شکستتان در سرمایهگذاری افزایش پیدا میکند.
با این حال افرادی که دانش و تجربه کافی از بازار را دارند میتوانند از سرمایهگذاری کوتاه مدت سود قابل توجهی را در زمان کمی به دست بیاورند. برای مثال خرید و فروش خودرو و ملک در هنگام نوسانات بازار نوعی سرمایهگذاری کوتاه مدت محسوب میشود.
بهترین روشهای سرمایهگذاری در ایران
اگر شما هم به دنبال پاسخی برای پرسش بهترین بازار برای سرمایهگذاری چیست؟ میگردید خواندن این بخش میتواند به شما در پیدا کردن پاسخ درست کمک کند. سرمایهگذاری در بازارهای مالی ایران محدود به چند مورد خاص میشوند. افرادی که میخواهند در کشور سرمایهگذاری کنند برای سرمایهگذاری به سراغ بازار بورس، مسکن، خودرو، طلا و ارز میروند. این بازارها در ایران طرفداران بسیار زیادی دارند. البته که کسب سود بسیار خوب در هر کدام از این بازارها در افزایش میزان محبوبیت آنها در میان سرمایه گذاران ایرانی بیتأثیر نبوده است.
سرمایهگذاری در بازار مِلک
آمار و ارقام حاکی از این است که سرمایهگذاری بر روی ملک (خانه، زمین، ویلا و…) در ایران بسیار سودآور است. اگر پسانداز زیادی دارید و به دنبال یک راه کم ریسک برای سرمایهگذاری میان مدت یا بلند مدت هستید؛ سرمایهگذاری در بازار ملک میتواند برای شما مناسب باشد. در غیر این صورت امکان ورود به این بازار را نخواهید داشت.
البته اگر به سرمایهگذاری در بازار مسکن یا زمین علاقمند هستید و پول کافی در اختیار ندارید میتوانید از طریق سرمایهگذاری کوتاه مدت بر روی طلا، ارز و موارد مشابه سرمایه خود را افزایش داده سپس وارد بازار سرمایهگذاری ملک شوید. ناگفته نماند که برخلاف سایر روشهای سرمایهگذاری شما میتوانید از طریق رهن و اجاره مسکن درآمد داشته باشید؛ اما در عین حال سرمایهتان را نیز حفظ کنید.
همچنین باید به این مسئله نیز توجه داشته باشید که سرمایهگذاری بر روی ملک نیز مانند سایر روشهای سرمایهگذاری معایبی هم دارد. برای مثال شما نمیتوانید به سرعت سرمایه خود را نقد کنید. این کار در اکثر مواقع مستلزم چند ماه پیگیری برای فروش ملک است.
سرمایهگذاری در بازار ارز
سرمایهگذاری در بازار ارز یک سرمایهگذاری پر ریسک است. اگر پیگیر اخبار باشید به خوبی میدانید که قیمت ارز به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. این پارامترها نیز در اکثر مواقع قابل پیشبینی نیستند. برای مثال بسیاری از مسائل سیاسی و روابط خارجی بر روی قیمت ارز تأثیرگذارند.
همچنین طبق قانون محدودیتهای زیادی برای خرید و فروش ارز وجود دارد و شما نمیتوانید مقدار زیادی از سرمایهتان را به شکل قانونی به ارز تبدیل کنید. با این همه هنوز هم افراد زیادی با پذیرش ریسک بالا ترجیح میدهند که در بازار ارز سرمایهگذاری کنند.
سرمایهگذاری در بازار طلا
اگر بپرسید که در ایران محبوبترین بازار سرمایهگذاری چیست؟ بدون شک باید بگوییم که بازار طلا یکی از محبوبترین بازارها برای سرمایهگذاری است. جالب است بدانید که علاوه بر خانمها، بسیاری از آقایان نیز ترجیح میدهند بخش زیادی از پساندازه خود را به شکل طلا سرمایهگذاری کنند.
یکی از مهمترین فاکتورهایی که باعث محبوبیت سرمایهگذاری بر روی طلا شده، قابلیت نقد شوندگی سریع آن است. به عبارت دیگر شما در هر زمانی که به پول احتیاج داشته باشید میتوانید طلاهایتان را در عرض چند دقیقه بفروشید.
همچنین برخلاف روشهای دیگر سرمایهگذاری مانند سرمایهگذاری در بازار مسکن یا خودرو شما برای سرمایهگذاری بر روی طلا نیاز به پول هنگفتی ندارید و میتوانید با مقدار کمی سرمایه نیز وارد بازار طلا شوید.
همچنین بخوانید: وزن شمش طلا
البته نباید ریسک سرمایهگذاری در بازار طلا را نیز نادیده گرفت. برای مثال امکان به سرقت رفتن طلا، تقلبی بودن آن و میزان مالیات یا اجرتی که برای خرید آن باید بپردازید از جمله معایب سرمایهگذاری در بازار طلا به شمار میروند.
همچنین افزایش یا کاهش قیمت طلا نیز مانند قیمت ارز به عوامل بسیار متعددی بستگی دارد. به طوری که بدون شناخت بازار طلا ممکن است نتوانید آن طور که باید سرمایهگذاری موفقی در کوتاه مدت یا میان مدت داشته باشید.
سرمایهگذاری در بازار خودرو
برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا خرید و فروش خودرو در ایران نوعی سرمایهگذاری محسوب میشود. بسیاری از افراد خرید خودرو و فروش آن با قیمت بالاتر را نوعی سرمایهگذاری سودآور میدانند. درست است که سود حاصل از خرید و فروش خودرو به دلیل تفاوت قیمت زیاد خودرو در کارخانه و بازار آزاد در بیشتر مواقع قابل توجه است.
همچنین بخوانید: خرید پژو ۲۰۷ از بورس کالا
با این حال برخی عوامل باعث شده که بخش زیادی از سرمایه گذاران ترجیح بدهند به سراغ سرمایهگذاری بر روی بازارهای دیگر بروند. از جمله مواردی که سرمایهگذاری در بازار خودرو را دشوار میکند میتوان به مشکلات نقل و انتقال خودرو، نقد شوندگی دشوار و بازدهی کم آن نسبت به سایر بازارهای سرمایهگذاری دیگر اشاره کرد.
سرمایهگذاری در بازار بورس
بازار بورس در چند سال اخیر محبوبیت زیادی در میان سرمایه گذاران ایرانی داشته است. سرمایهگذاری در بازار بورس نیاز به دانش و تجربه زیادی دارد. برای سرمایهگذاری در این بازار مالی باید قدرت تحلیل بالایی داشته باشید و بتوانید فرصتهای سرمایهگذاری کمخطر را شناسایی کنید.
سرمایهگذاری در بازار بورس برای افرادی که هیچ دانشی در زمینه بورس ندارند میتواند بسیار پرخطر باشد؛ بنابراین نباید بدون آگاهی وارد سرمایهگذاری در بازار بورس شد. با این حال اگر جزو افرادی هستید که علاقمند به سرمایهگذاری در بورس هستند؛ اما فرصت یا دانش کافی برای سرمایهگذاری در بورس ندارند میتوانید از طریق سرمایهگذاری در صندوقها وارد این بازار مالی شوید و از مزایای آن بهرهمند شوید.
همچنین بخوانید: صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت چیست؟
به عبارت سادهتر شما با خرید واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری، مدیریت سرمایه و داراییهای خود را به افرادی میسپارید که دارای تجربه و دانش کافی درباره بازار بورس هستند.
سرمایهگذاری بر روی ارز دیجیتال
رمز ارز یا همان ارز دیجیتال یک نوع پول است. ارزهای دیجیتال به جای پولهای رایج کشورهای مختلف استفاده میشوند. برای مثال بیت کوین و اتریوم دو نمونه از مشهورترین ارزهای دیجیتال هستند. سرمایهگذاری بر روی ارزهای دیجیتال میتواند بسیار سودآور باشد به شرط آن که اطلاعات کافی درباره ارزهای دیجیتال و زمان خرید و فروش آنها را در اختیار داشته باشید.
شما برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال باید از صرافیها آنلاین استفاده کنید. سرمایهگذاری در ارز دیجیتال ریسک زیادی دارد. با این حال نوسانات بازار ارز دیجیتال و پیشرفت چشمگیر قیمت بسیاری از آنها در بازههای زمانی کوتاه باعث شده که افراد زیادی تمایل به سرمایهگذاری در بازار ارز دیجیتال داشته باشند.
سرمایهگذاری در سپردههای بانکی
بسیاری از افراد سرمایه خود را در ازای دریافت سود ماهانه در بانک قرار میدهند. این روش را نیز میتوان نوعی سرمایهگذاری دانست که ریسک بسیار کمی دارد. البته که آمار و ارقام به خوبی گویای این مسئله است که همیشه نرخ تورم بیشتر از نرخ سود بانکی بوده به همین دلیل سرمایهگذاری بر روی سپردههای بانکی در ایران یک سرمایهگذاری شکستخورده است. این روش سرمایهگذاری نمیتواند در بلند مدت سرمایه شما را حفظ کرده و یا سود قابل توجهی به آن اضافه کند.
فاکتورهای مهم برای سرمایهگذاری
تا این جا به بررسی روشهای متداول سرمایهگذاری در ایران پرداختیم. حالا شاید برای شما هم این سؤال به وجود آمده باشد که در ایران بهترین روش سرمایهگذاری چیست؟ سرمایهگذاری بر روی طلا بهتر است یا سرمایهگذاری بر روی مسکن؟ برای اینکه بتوانید تصمیم بگیرید که سرمایهگذاری در کدام بازار برای شما مناسبتر است؛ باید با مهمترین فاکتورهای سرمایهگذاری بیشتر آشنا شوید. میزان نقد شوندگی، نرخ سود و میزان ریسک سرمایهگذاری و… از جمله مهمترین فاکتورهای سرمایهگذاری هستند.
نرخ سود
روشی که برای سرمایهگذاری انتخاب میکنید تا حدود زیادی نشاندهنده میزان سودی است که در کوتاه مدت یا بلند مدت عایدتان خواهد شد. برای مثال اگر به سراغ سرمایهگذاریهای کم ریسکی مانند سود بانکی بروید میدانید که به صورت ماهانه بیست و یک درصد سود دریافت خواهید.
اگر هم به سراغ بازار دلار بروید و بخشی از سرمایهتان را به دلار تبدیل کنید باید ریسک بیشتری را بپذیرید اما ممکن است سودی چهارصد درصدی نصیبتان شود و سرمایهتان چهار برابر شود. در واقع این طور میتوان گفت که نرخ سودی که از سرمایهگذاری دریافت میکنید، یکی از مهمترین فاکتورهایی است که میتواند بر روی تصمیمگیری شما در سرمایهگذاریهای مختلف مؤثر باشد.
میزان ریسک
سرمایهگذاری در برخی از بازارها ریسک بالایی به همراه دارد. برای مثال همانطور که در بخش قبلی اشاره کردیم؛ سرمایهگذاری در بازار ارز یا بورس میتواند ریسک بالایی داشته باشد. اگر دانش کافی در مورد هر کدام از این بازارها را نداشته باشید و یا اهل ریسک کردن در سرمایهگذاری نباشید؛ سرمایهگذاری در این بازارها برای شما مناسب نخواهد بود.
در عوض سرمایهگذاری بر روی سپردههای بلند مدت بانکی ریسک بسیار پایینی دارد و میتواند انتخاب خوبی برای افراد محتاط باشد. البته به هیچ عنوان نمیتوان سود حاصل از سرمایهگذاری در سپرده بانکی را با سود حاصل از سرمایهگذاری موفق در بازار مسکن مقایسه کرد؛ بنابراین اگر تمایل به دریافت سود بیشتری از سرمایهگذاری خود دارید باید ریسک آن را هم بپذیرید.
همچنین هیچ وقت به طور قاطع نمی توان گفت که سرمایهگذاری بدون ریسک امکانپذیر است. در واقع هر نوع سرمایهگذاری با مقداری ریسک همراه است. کارشناسان اقتصادی ریسک را به دو دسته کلی ریسک سیستماتیک ( غیر قابل اجتناب) و ریسک غیر سیستماتیک ( قابل اجتناب) تقسیم می کنند. با محاسبه مجموع این دو میتوان ریسک سرمایهگذاری را تخمین زد.
میزان نقد شوندگی
نقد شوندگی را میتوان با یک مثال ساده توضیح داد. فرض کنید شما بر روی مسکن سرمایهگذاری کردهاید و به سرعت نیاز به وجه نقد دارید. برای اینکه بتوانید سرمایهتان را به وجه نقد تبدیل کنید باید یک مشتری مناسب برای خانه خود پیدا کنید. پیدا کردن مشتری ممکن است ماهها طول بکشد و شاید در آخر مجبور شوید خانه خود را با قیمتی کمتر از قیمت بازار بفروشید. در مقابل سرعت نقد شوندگی طلا یا ارز بسیار بالا است. شما میتوانید در عرض چند ساعت طلا یا ارزهای خارجی خود را بفروشید و به ریال تبدیل کنید.
میزان سرمایه در دسترس
از دیگر فاکتورهای مهم سرمایهگذاری میتوان به میزان سرمایه در دسترس اشاره کرد. سرمایهگذاری در هر بازاری نیاز به سرمایه اولیه دارد. سرمایه اولیه شما چقدر است؟ آيا میتوانید با سرمایه خود یک ملک بخرید؟ آيا قدرت خرید خودرو را دارید؟ افرادی که سرمایه اولیه زیادی دارند میتوانند بر روی بازارهای مختلفی سرمایهگذاری کنند. در عوض افرادی که سرمایه کمتری دارند انتخابهای محدودتری پیشرویشان قرار دارد. با این حال شما با سرمایه کم هم می توانید وارد بازار ارزهای دیجیتال، طلا، ارز و حتی بازار بورس شوید. این بازارها برای افرادی که سرمایه اندکی دارند انتخاب بسیار خوبی محسوب میشوند.
سرمایهگذاری؛ راهی برای رسیدن به اهداف مالی
در این مطلب درباره سرمایهگذاری در بازارهای مختلف مانند سرمایهگذاری در بازار طلا، مسکن، خودرو … صحبت کردیم و گفتیم که سرمایهگذاری در هر کدام از این بازارها چقدر میتواند ریسک به همراه داشته باشد.
اکنون به خوبی میدانید که سرمایهگذاری چیست و برای حفظ سرمایه و افزایش داراییهایتان مجبورید که روشی را برای سرمایهگذاری انتخاب کنید. با این حال نباید بدون داشتن اطلاعات کافی درباره بازارهای مختلف ریسک سرمایهگذاری را بپذیرید.
افرادی میتوانند سود خوبی از سرمایهگذاری به دست بیاورند که آگاهانه وارد بازار شوند. همچنین توجه به فاکتورهای مهم سرمایهگذاری مانند میزان نقد شوندگی، میزان ریسک، میزان سرمایه در دسترس و … میتوانید تا حدودی تصمیم بگیرید که وارد شدن در کدام بازار سرمایهگذاری برای شما مناسبتر خواهد بود.
فراموش نکنید که سرمایهگذاری آگاهانه میتواند به شما در رسیدن به اهداف مالیتان کمک کرده و از سرمایه فعلیتان نیز در برابر تورم محافظت کند.