Net Asset Value یا ارزش خالص دارایی، قیمت هر واحد از صندوق سرمایه‌گذاری مشترک است. وجوه لازمه در هر سرمایه‌گذاری بر اساس NAV خریداری یا فروخته می‌شود. برخلاف قیمت سهام که در طول ساعات معاملاتی به طور دائم تغییر می‌کند، NAV به صورت روزانه تعیین می‌شود و در پایان روز بر اساس قیمت تمام شده اوراق بهاداری که طرح‌های صندوق مشترک مربوطه پس از انجام تعدیل‌های مناسب دارند، محاسبه می‌شود. 

خالص ارزش روز دارایی یا NAV در بورس، ارزش خالص یک صندوق سرمایه‌گذاری بورس منهای بدهی‌های آن، تقسیم بر تعداد سهام موجود است. اگر شما قصد دارید یک سرمایه‌گذار موفق شوید و می‌خواهید بدانید NAV چیست، به ادامه مطلب توجه کنید.

NAV چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

“ارزش خالص روز دارایی” یا “NAV” در بورس، کل دارایی‌های صندوق سرمایه‌گذاری، منهای کل بدهی‌های آن است.

NAV که بیشتر در زمینه یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک یا صندوق قابل معامله در بورس (ETF) استفاده می‌شود، قیمتی است که سهام صندوق‌های ثبت شده در کمیسیون بورس و اوراق بهادار با آن معامله می‌شود. 

به عنوان مثال، اگر یک شرکت سرمایه‌گذاری دارای اوراق بهادار و سایر دارایی‌ها به ارزش 100 میلیون تومان و دارایی‌های بدهی 10 میلیون تومان باشد، NAV شرکت سرمایه‌گذاری 90 میلیون تومان خواهد بود.

از آنجا که دارایی‌ها و بدهی‌های یک شرکت سرمایه‌گذاری روزانه تغییر می‌کند، NAV نیز روزانه تغییر می‌کند. NAV ممکن است یک روز 90 میلیون تومان، روز بعد 100 میلیون و روز بعد 80 میلیون تومان باشد.

صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و صندوق‌های سرمایه‌گذاری واحد (UIT) معمولاً باید حداقل یک بار در هر روز کاری، پس از بسته شدن صرافی‌های بزرگ، NAV خود را محاسبه کنند. 

همچنین بخوانید: صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت چیست؟

نحوه محاسبه و تعیین NAV با مثال

نحوه محاسبه NAV چیست؟ یک شرکت سرمایه‌گذاری، ارزش خالص دارایی هر سهم را با تقسیم NAV خود بر تعداد سهام موجود محاسبه می‌کند. 

به عنوان مثال، فرض کنید یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک 45 میلیارد در اوراق بهادار و 5 میلیارد پول نقد برای کل دارایی‌های 50 میلیارد تومانی دارد. این صندوق 10 میلیارد تومان بدهی دارد. در نتیجه ارزش کل این صندوق 40 میلیارد تومان خواهد بود.

رقم کل ارزش برای سرمایه‌گذاران مهم است، زیرا از اینجا می‌توان قیمت هر واحد یک صندوق را محاسبه کرد. با تقسیم ارزش کل یک صندوق بر تعداد واحدهای معوق، به قیمت هر واحد دست پیدا خواهید کرد. 

اگر صندوق دارای 4 میلیون سهم بود، ارزش قیمت هر سهم 40 میلیارد تومان تقسیم بر 4 میلیون خواهد بود که برابر با 10 هزار تومان NAV برای هر سهم است. 

از آنجا که ارزش خالص دارایی هر سهم بر اساس NAV است که روزانه تغییر می‌کند و بر اساس تعداد سهام سرمایه‌گذاران که روزانه نیز تغییر می‌کند، NAV هر سهم نیز روزانه تغییر می‌کند. 

فرمول محاسبه و تعیین NAV

ارزش خالص دارایی (NAV) نشان‌دهنده ارزش ذاتی هر سهم صندوق است. NAV با تقسیم ارزش کل تمام وجوه نقد و اوراق بهادار موجود صندوق، منهای هر بدهی، بر تعداد سهام موجود محاسبه می‌شود.

محاسبه NAV یک بار در پایان هر روز معاملاتی بر اساس قیمت‌های بازار اوراق بهادار انجام می‌شود. فرمول بدست آوردن NAV صندوق سرمایه‌گذاری مشترک بدین شکل است:

(دارایی‌ها – بدهی‌ها)÷تعداد کل سهام موجود=NAV 

همانطورکه اشاره شد، قیمت سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و UITهای سنتی بر اساس NAV آنها است.

یعنی قیمتی که سرمایه‌گذاران برای خرید صندوق سرمایه‌گذاری مشترک و اکثر سهام UIT می‌پردازند، تقریبی هر سهم NAV است، به اضافه هر کارمزدی که صندوق در هنگام خرید تحمیل می‌کند (مانند بارهای فروش یا کارمزد خرید).

قیمتی که سرمایه‌گذاران در بازخرید دریافت می‌کنند، تقریبی NAV هر سهم در بازخرید است، منهای هر کارمزدی که صندوق در آن زمان کسر می‌کند. (مانند بارهای فروش معوق یا کارمزد بازخرید). 

NAV بالا خوبه یا پایین؟

NAV بالا به خودی خود چیزی را نشان نمی‌دهد، به جز اینکه صندوق دارایی، دارایی زیادی را در اختیار دارد.

آنچه مهم است این است که اطلاعات را به صورت نسبی مقایسه کنیم، به طور مثال مقایسه NAV صندوق با قیمت بازار آن مهم است.

اگر NAV بسیار بالاتر از قیمت فعلی بازار باشد، ممکن است نشان‌دهنده یک فرصت خرید خوب باشد. در ادامه به مفهوم ابطال و NAV صدور چیست خواهیم پرداخت.

NAV صدور چیست؟ 

قیمت واحدهای صدور و ابطال بر اساس NAV تعیین و با توجه به تغییرات آن در نوسان است. در نهایت سود یا زیان هر سرمایه‌گذار با تغییر ارزش واحدهای صندوق تعیین می‌شود.

به خرید واحدهای یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک، صدور NAV می‌گویند. در صدور NAV، فرد به ازای هر واحد کارمزد پرداخت می‌کند؛ بنابراین، مبلغی که برای NAV هر واحد پرداخته می‌شود، بیش از ارزش خالص دارایی هر واحد سرمایه‌گذاری است.

به طور کلی NAV صدور مبلغی بوده که سرمایه‌گذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق پرداخت می‌کنند و کمی بیشتر از ارزش خالص هر واحد (NAV در هر واحد) است.

این تفاوت به این دلیل است که مدیر صندوق برای خرید اوراق جدید باید کارمزدی بپردازد و برای اینکه این کارمزد بر سرمایه‌گذاران قدیمی تحمیل نشود، از سرمایه‌گذاران جدید اخذ می‌شود.

همچنین بخوانید: مفهوم صدور و ابطال در صندوق های سرمایه گذاری چیست؟

NAV ابطال چیست؟

در خصوص NAV ابطال چیست باید اشاره کنیم که اگر سرمایه‌گذاری نیاز به نقد کردن و فروش واحدهای خود را داشته باشد، در واقع واحدهای سرمایه‌گذاری خود را ابطال می‌کند؛ در این زمان قیمت واحد به صورت NAV محاسبه می‌شود.

NAV ابطال هر واحد سرمایه‌گذاری با کسر کمیسیون و سایر هزینه‌ها از قیمت فروش دارایی به دست می‌آید، یعنی زمانی که واحدهای سرمایه‌گذاری خود را می‌فروشیم، کارمزد از قیمت فروش کسر می‌شود؛ بنابراین، NAV ابطال معمولا کمتر یا برابر با NAV هر واحد است.

اهمیت ارزش خالص دارایی یا  NAV چیست؟

برای شرکت‌ها و واحدهای تجاری، تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها به عنوان دارایی خالص یا سرمایه شرکت شناخته می‌شود.

اصطلاح NAV به ارزش‌گذاری و قیمت‌گذاری صندوق سرمایه‌گذاری گفته می‌شود که با تقسیم تفاوت بین دارایی‌ها و بدهی‌ها بر تعداد سهام سرمایه‌گذاران به دست می‌آید.

NAV صندوق نشان‌دهنده ارزش «به‌ازای هر سهم» صندوق است، که استفاده از آن را برای ارزش‌گذاری و معامله سهام صندوق آسان‌تر می‌کند.

ارزش خالص دارایی بیشتر اوقات نزدیک یا برابر با ارزش دفتری یک کسب و کار به حساب می‌آید. شرکت‌هایی که چشم‌انداز رشد بالایی دارند به طور سنتی بیش از آنچه که NAV پیشنهاد می‌کند، ارزش‌گذاری می‌شوند. NAV اغلب برای پیدا کردن سرمایه‌گذاری‌های کم‌ارزش‌شده یا بیش‌ارزش‌شده با ارزش بازار مقایسه می‌شود. 

ما در این مقاله برای کمک به سرمایه‌گذاران، به NAV چیست و نحوه ابطال و صدور آن پرداختیم. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید به مقالات دیگر این سایت مراجعه کنید.